Antwoord op pensioenvragen

Wanneer we op deze website over pensioen spreken, bedoelen we het pensioen dat je via je werkgever opbouwt. Dit gebeurt bij een van de 170 pensioenfondsen in Nederland, die bijna allemaal zijn aangesloten bij de Pensioenfederatie.

De Pensioenfederatie is de vereniging van (bijna) alle pensioenfondsen in Nederland. Een van de doelen van deze vereniging is dat regels over pensioen positief uitpakken voor de werknemers, gepensioneerden en werkgevers voor wie pensioenfondsen het pensioen uitvoeren. Pensioenfondsen willen hier zo efficiënt mogelijk aan kunnen werken, hun klanten goed bedienen en dat er zoveel mogelijk geld naar pensioen gaat. De Pensioenfederatie ondersteunt pensioenfondsen hierbij.

Een pensioenfonds is geen bedrijf dat winst maakt, maar een stichting die geld beheert voor de mensen die pensioen krijgen of dat nog opbouwen. Een pensioenfonds vermeerdert het geld door te beleggen en keert het uit aan gepensioneerden. Bij een pensioenfonds kun je altijd terecht met al je vragen over het pensioen dat je er hebt.

Het bestuur van een pensioenfonds bestaat uit vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers. Zij maken beslissingen die passen bij de belangen van de werknemers, gepensioneerden en werkgevers waarvoor het fonds werkt. Het bestuur zorgt ervoor dat het geld op een verstandige manier wordt beheerd, zodat er zoveel mogelijk naar pensioenen gaat. Ze proberen de kosten laag te houden, zodat er meer geld beschikbaar is voor de pensioenen. Wat het bestuur precies doet en hoe ze dat aanpakken, kun je lezen in het jaarverslag op de website van je pensioenfonds.

Sommige pensioenfondsen zijn groot, zoals ABP voor ambtenaren en Pensioenfonds Zorg & Welzijn voor de zorg. Deze fondsen bedienen elk meer dan een miljoen werknemers en gepensioneerden. Andere fondsen zijn middelgroot, zoals voor de schoonmaakbranche of de kappersbranche. Sommige bedrijven hebben een eigen pensioenfonds, dat is vaak kleiner.

Op mijnpensioenoverzicht.nl zie je hoeveel pensioen je later kunt verwachten als je met pensioen bent. De meeste mensen krijgen als ze met pensioen gaan AOW van de overheid. Daarbovenop komt een pensioen van een pensioenfonds, als je dat, samen met je werkgever, hebt opgebouwd. Op mijnpensioenoverzicht.nl zie je zowel pensioen dat je via je werkgever(s) hebt opgebouwd als AOW van de overheid. Je ziet er ook bij welk pensioenfonds je pensioen hebt opgebouwd. Verder zie je wat je nabestaanden krijgen als je overlijdt.

Dat hangt af van je eigen keuze. Van de overheid krijg je een AOW-uitkering op een vast moment: de AOW-leeftijd. Die uitkering is gekoppeld aan de levensverwachting.

Of je later genoeg pensioen krijgt om door te leven zoals je bent gewend, hangt af van je inkomen en uitgaven. Het is altijd goed om op tijd na te denken wat je inkomsten na je pensioen zijn en wat je verwacht uit te geven. De website van het Nibud kan daarbij helpen. Daar vind je ook de rekentool Pensioenschijf-van-vijf. Deze geeft inzicht in je inkomen en uitgaven na je pensioen.

We hopen natuurlijk dat je gezond blijft. Toch kan het goed zijn om even stil te staan bij de vraag wat je voor je nabestaanden hebt geregeld. Als je bij je werkgever pensioen opbouwt, heeft je partner vaak recht op nabestaandenpensioen. Dit nabestaandenpensioen gaat meteen in na je overlijden, ook als je de pensioenleeftijd nog niet hebt bereikt. Check bij je pensioenfonds wat er is geregeld voor jou en wat er nodig is om nabestaandenpensioen te ontvangen. Kijk op www.mijnpensioenoverzicht.nl wat je nabestaanden ontvangen na je overlijden.

Kinderen van een overleden ouder hebben vaak ook recht op een uitkering van de pensioenuitvoerder. Dit is het wezenpensioen. De voorwaarden voor het wezenpensioen verschillen per pensioenregeling. Check bij je pensioenfonds wat er voor jou geregeld is en wat er nodig is om wezenpensioen te ontvangen. Kijk op www.mijnpensioenoverzicht.nl of de Pensioenchecker App voor de hoogte van het wezenpensioen.

De meeste pensioenregelingen bieden nu al verschillende keuzemogelijkheden. Denk aan:

• Een uitruil tussen ouderdomspensioen en partnerpensioen;
• De pensioeningangsdatum vervroegen of uitstellen;
• Het hoog-laagpensioen (je start met een hoger pensioen, later ontvang je een lager pensioen).

Ook bieden veel pensioenregelingen de mogelijkheid om deeltijdpensioen op te nemen. Wil je weten wat er te kiezen valt binnen jouw pensioenregeling? Neem dan contact op met je pensioenuitvoerder. Weet je niet waar je pensioen opgebouwd hebt? Kijk dan op www.mijnpensioenoverzicht.nl of de Pensioenchecker App.

Veel werknemers in Nederland bouwen via hun werkgevers pensioen op. Dit is dan een arbeidsvoorwaarde. Bouw je via je werkgever pensioen op bij een pensioenfonds, dan leg je daar samen met je werkgever geld voor in. Je pensioenfonds ontvangt dat geld (de pensioenpremie) via je werkgever. Die premie komt voor een deel uit je salaris en voor een (vaak groter) deel van de werkgever. Het pensioenfonds belegt dit geld, zodat er rendement wordt behaald. Dat rendement wordt toegevoegd aan je pensioen. De afgelopen jaren maakten pensioenfondsen gemiddeld zo’n 6 procent rendement per jaar.

Gemiddeld staat er zo’n 200.000 euro per persoon klaar op de pensioendatum. Dat is afhankelijk van je salaris, dus dat kan erg verschillen per persoon. Je werkgever heeft er met het pensioenfonds duidelijke afspraken over gemaakt. Elk beroep vraagt om zijn specifieke afspraken, daarom verschillen de afspraken over pensioen per branche of werkgever.

Als je met pensioen gaat, betaalt je pensioenfonds jou elke maand pensioen. Dat pensioen krijgt je levenslang, hoe oud je ook wordt. Gemiddeld krijgt iemand die met pensioen is twee tot driemaal het geld terug dat hij/zij samen met de werkgever aan premie inlegde.

Ben je zelfstandig ondernemer of zzp’er? Dan ben je zelf verantwoordelijk voor de opbouw van je pensioen. Dit kun je doen met een pensioenproduct van een bank of verzekeraar. Hoe je zelf voor je pensioen kunt zorgen, lees je op de website van Wijzer in Geldzaken.

Verreweg de meeste pensioenfondsen hebben ook een nabestaandenpensioen. Dit betekent dat als jij komt te overlijden, jouw partner een uitkering krijgt waarmee je partner (deels) in zijn/haar levensonderhoud kan voorzien. Dit geldt ook als jij overlijdt voordat je met pensioen bent. Ook eventuele minderjarige of studerende kinderen krijgen vaak een wezenpensioen.

Bij ongeveer de helft van de pensioenfondsen hebben de vakbonden en werkgevers ook gekozen voor het regelen van een arbeidsongeschiktheidspensioen. Een arbeidsongeschiktheidspensioen geeft jou een uitkering van het pensioenfonds als jij deels of geheel arbeidsongeschikt wordt. In veel gevallen loopt ook je pensioenopbouw door als je arbeidsongeschikt raakt.

Deze nieuwe regels (de Wet toekomst pensioenen) zijn in gegaan op 1 juli 2023. Werkgevers, werknemers en pensioenuitvoerders krijgen nu de tijd om de huidige pensioenregeling aan te passen aan de nieuwe regels. Uiterlijk 1 januari 2028 moeten alle pensioenregelingen voldoen aan de nieuwe regels.

Uiterlijk 1 januari 2028 is het pensioen via je werkgever aangepast. Je ontvangt hierover informatie van je werkgever en van je pensioenfonds als er meer duidelijk is over het pensioen via je werkgever; dat kan dus nog een paar jaar duren.

Veel blijft hetzelfde. Je legt straks nog steeds samen met je werkgever geld in voor je pensioen. Het pensioenfonds belegt dit geld, net als nu. Alleen sparen levert namelijk niet genoeg op. En je kiest nog steeds zelf wanneer je je pensioen laat ingaan.

Er is ook een verschil. Nu krijgt iemand altijd evenveel pensioen voor het geld dat diegene inlegt, of die persoon nu jong is of oud. Straks werkt het anders. Je bouwt een kapitaal op voor je pensioen. Vanaf het moment dat je je pensioen laat ingaan, zet het pensioenfonds steeds een deel van het geld om in een pensioen. Het pensioenfonds laat steeds zien hoeveel pensioen je naar verwachting krijgt. Er zijn nu al regelingen die zo werken. Straks werken alle regelingen op deze manier.

Dit alles lijkt misschien een groot verschil, met veel meer onzekerheid. Bedenk dan dat de pensioenen nu ook niet gegarandeerd zijn. En het geld wordt nu ook al belegd. Je ziet straks beter hoeveel er voor je belegd wordt en wat het oplevert.

Naast een pensioen voor jezelf, is er ook een uitkering voor je partner en kinderen geregeld als je overlijdt. Ga je met pensioen? Dan kun je een deel van het kapitaal voor je pensioen gebruiken voor een nabestaandenpensioen.

Als het goed gaat met de economie, dan gaat het pensioen nu soms niet omhoog. Dat komt omdat pensioenfondsen veel geld als buffer moeten houden. Dat voelt voor veel mensen heel vreemd. De nieuwe regels zorgen ervoor dat het pensioen meebeweegt met de economie. Gaat het goed, dan kan je pensioen eerder omhoog. Gaat het economisch slechter? Dan kan je pensioen ook omlaaggaan.

Mensen wisselen steeds vaker van baan, stoppen een tijd met werken of beginnen voor zichzelf. De huidige pensioenregels passen daar niet goed bij. Met de nieuwe regels wordt dat opgelost.

Sociale partners (vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers) spreken af wat er met dit pensioen gebeurt. Er zijn twee mogelijkheden: het pensioen blijft staan, of het pensioen wordt omgerekend naar een kapitaal voor je pensioen in de nieuwe regeling. Je pensioenfonds rekent dan uit wat de waarde is van het pensioen dat je hebt opgebouwd. Die waarde neem je mee naar de nieuwe regeling. Heeft het pensioenfonds niet genoeg reserves of zelfs geld tekort? Dan gaat de waarde van je pensioen iets omlaag. Is er geld over? Dan wordt het geld verdeeld. De manier waarop hangt af van hoeveel geld er over is.

Meer informatie over de nieuwe regels voor pensioen, vind je op de website www.pensioenduideljkheid.nl van het ministerie van Sociale Zaken & Werkgelegenheid of op de website van je eigen pensioenfonds.